دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

معرفی سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
      سید قطب‏ الدین محمد حسینى نیریزى، فرزند سیدابوطالب، از عالمان و عارفان بزرگِ سلسله ذهبیه، در سده دوازدهم هجرى قمرى مى‏ زیست. چنانکه در ذیل خاندانِ سید جلال ‏الدین عبداللّه اشاره شد، سلسله نسب او به امام زین‏ العابدین (ع) مى‏رسد. نیاى بزرگ وى، سیدجلال‏ الدین عبداللّه مکرانى، در سده هشتم هجرى قمرى به ایج کوچید. فرزندان و نوادگان سیدجلال به شیراز، نیریز، مکه مکرمه و ... هجرت کردند.      یکى از نوادگان سید جلال ‏الدین عبداللّه که...

ولایت (اثر سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 ولایت:      سید قطب‏ الدین چون سایر عارفان شیعى، در بحث از ولایت، به تفصیل سخن گفته است. او اصل دین را ولایت دانسته و گفته است که ولایت به معنى محبت و «محبت شاه ولایت» است.   ولایت اصل اصل اصل دین است                که نور اصل امیرالمؤمنین است ولایت چیست در معنى محبّت                   محبّت نور آن شاه ولایت عبادتهاى بى‏نور تولاّ          ...

شرح احوال و زندگانی محمد ابراهیم نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد ابراهیم نیریزی-متخلص به ساکت(فرزند محمدشریف) »
  محمدابراهیم فرزند محمد شریف، متخلص به ساکت، از دانشمندان، ادیبان و خوشنویسانِ سده سیزده و چهارده هجری قمری است. شرح احوال و زندگانی وی به‌تفصیل در فصل شاعران و ادیبان خواهد آمد و در اینجا به دلیل اینکه آثاری نیز کتابت کرده، ذیل شرح احوال کاتبان و خوشنویسان با عنوان «محمدابراهیم نی­ریزی» از او یاد می‌کنیم. امّا چون جنبه ادبی او ارجح است، در آن فصل مفصلاً به معرفی او و آثار ادبی وی خواهیم پرداخت. محمدابراهیم در پایانِ سده...

شرح احوال و زندگانی محمود بن احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمود بن احمد نیریزی »
محمود بن احمد نی‌ریزی، خوشنویس گمنام قرن دهم هجری قمری است. تنها اثری که از او باقی است، نسخه‌ای از قرآن کریم است که در سال ۹۸۷ ه. ق. کتابت کرده است. این قرآن به شماره ۱۵۰۲ در کتابخانه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. قرآن: رحلی (۲۲ × ۳۴ سانتیمتر)، ۴۶۶ برگ و هر صفحه ۲۸ سطر همراه با ترجمه؛ متن و حواشی به خط نسخ و ترجمه فارسی به خط نستعلیق با شنگرف است. ترجمه از شیخ نظام‌الدین نیشابوری است...

شرح احوال و زندگانی نورالدین احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » نورالدین احمد نیریزی(فرزند محمد ونوه کمال شریف) »
     نورالدین احمد، فرزند محمد و نوه کمال (کمال ‏الدین) نیریزى، ملقب به «نورالدین شریف نیریزى»، از خوشنویسان قلم نسخ که در سده نهم هجرى قمرى مى‏ زیسته است.      او در اواخر سده نهم هجرى قمرى به قزوین مهاجرت کرد و در پایان آن قرن به سبب شیوع طاعون و وبا از آنجا به برخى از روستاهاى اطرافِ قزوین پناه برد. نسخه ‏اى از رساله حاشیه لوامع الاسرار، تألیف قطب ‏الدین رازى، توسط نورالدین کتابت شده است که...

مرقعات و قطعات(اثر میرزا احمد نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
      در این قسمت به معرفىِ اجمالى مرقعات و قطعاتى که توسط میرزااحمد پدید آمده است مى‏ پردازیم و به جهت اختصار از ذکر جزئیات خوددارى مى‏ کنیم. 1ـ مرقع خط: نیم ورقى (21 × 32 سانتى‏متر)، 24 رقعه، به قلم نسخ کتابت ممتاز، به تاریخ 1115 تا 1134 ه . ق.، شامل قطعات مختلف متصل به هم که به تفاوت بین 5 تا 29 سطر کتابت دارد. این قطعات، شاملِ ادعیه، روایات، چند سطر از آثار اصمعى، دوازده...

توضیح آثار میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
  گفته‏ اند که میرزا احمد 99 تا 120 قرآن، 77 صحیفه سجادیه و تعداد بسیارى ادعیه، مرقع و قطعه کتابت کرده است . سنگلاخ در تذکره خود از مشاهده 120 قرآنِ وى سخن به میان آورده  و میرزاحبیب خراسانى نیز گفته است: «کسى به اندازه او کلام قدیم [ قرآن ] ننوشته است ». برخى از تذکره‏ نگاران معاصر نیز به تبع سنگلاخ، آثار او را از حدّ فزون دانسته اند . هر چند آثار بسیارى از...

در مدح و ستایش پیامبر اکرم (ص)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
گشت جهان روشن ز جمال محمّد(ص)            خیره شد آفاق در کمال محمّد ماه فلک را فروغ و منزلتى نیست                در خم ابروى چون هلال محمّد مهر فروزان که نور بخش جهانى است          سایه نشینى است در ظلال محمّد آنچه در این عالم است و عالم بالا                  نیست بجز نقشه خیال محمّد سرو چمن گو به خود مبال که...

رساله فی المصادره المشهوره لاقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
در منابع متقدم اسلامی، چون الفهرست ابن ندیم، آثار ابوریحان بیرونی، طبقات الامم و ... از این اثر نامی برده نشده است. چنانکه از عنوان آن آشکار است و سوتر نیز احتمال داده، این رساله به‌احتمال بخشی از کتاب شرح اصول اقلیدس نیریزی است. از این رساله چندین نسخه موجود است: نسخه‌ای به شماره ۵۹۲۷ در برلین؛ نسخه‌ای به شماره ۷ /۲۴۶۸ در کتابخانه ملّی پاریس ؛ نسخه‌ای به شماره ۵/۳۳۱ در کتابخانه آصفیه حیدرآباد  و نسخه‌ای به شماره ۵۹۷ در کتابخانه...

فصل فى تخطیط الساعات الزمانیه فى کل قبه او فى قبه تستعمل لها (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 فصل فى تخطیط الساعات الزمانیه فى کل قبه او فى قبه تستعمل لها:  در منابع متقدم و بسیارى از منابع متأخر، از این اثر نیریزى ذکرى به میان نیامده، با وجود این نسخه‏ اى از آن به شماره 30 / 2468 در بانکیپور موجود است . این نسخه در سال 1366 ه . ق. / 1947 م. ضمیمه الرسائل المتفرقه فى الهیئه للمتقدمین و معاصرى البیرونى چاپ شده است.        ...